Waardevol leven, voor diëtisten een belangrijk streven

Voeding is niet alleen belangrijk voor de gezondheid, maar draagt ook bij aan een waardevol leven. Helaas is het genieten van maaltijden soms niet meer vanzelfsprekend. Door bepaalde aandoeningen kunnen er problemen ontstaan bij kauwen en slikken, waardoor aangepaste voeding nodig kan zijn.  In zulke situaties werken diëtisten samen met logopedisten, zorgmedewerkers en soms andere disciplines om cliënten te ondersteunen. Daarbij gaat het niet alleen om goede voeding, maar ook om het eetplezier te behouden of te herstellen. Diëtisten kijken naar de mens achter de (zorg)vraag, naar hun veerkracht en wat het leven voor hen betekenisvol maakt. Dit artikel beschrijft hoe deze samenwerking in de praktijk gaat en waarom het belangrijk is om tijdig een diëtist in te schakelen.

Veilige voeding, waarvan je ook kunt genieten

Meneer Janssen Daalen ontvangt al een tijdje ondersteuning van Saneille (diëtist Carintreggeland) en Jeroen (logopedist Carintreggeland). Door zijn aandoening heeft hij problemen met kauwen en slikken. Het tijdig signaleren van deze problemen is cruciaal, om complicaties als  luchtwegproblemen, uitdroging en ondervoeding te voorkomen. Het aanpassen van zijn voeding is nodig voor de veiligheid tijdens het eten, en voor het binnenkrijgen van alle benodigde voedingsstoffen. Bij aanpassingen kan het gaan om het malen van de voeding en het verdikken van dranken. Internationaal zijn er afspraken gemaakt over de gradaties hierin (IDDSI). De logopedist doet slikonderzoek en bepaalt welke aanpassingen nodig zijn. De diëtist gaat met de cliënt kijken hoe deze aanpassingen het best kunnen worden ingevuld. Daarbij wordt gelet op de voedingswaarde. De aanpassingen van de maaltijden en tussendoortjes bij slikproblemen maken deze al snel minder aantrekkelijk. Het vraagt veel creativiteit, kennis en inzicht van de zorgmedewerkers om voor de cliënt wat lekkers van goede kwaliteit te maken.

De reacties van cliënten zijn vaak hartverwarmend. “Ik ben ontzettend blij dat ik dezelfde gerechten (aangepast) kan eten als de anderen. Ik kijk uit naar de toetjes, al helemaal als er slagroom op zit”, zegt meneer Janssen Daalen lachend tegen Saneille.
Saneille antwoordt: “Dat ga ik zeker doorgeven." Een luisterend oor in combinatie met kennis maakt dat de rol van diëtisten onmisbaar is.

IMG 0148

De kracht van samenwerking

Door de  nauwe samenwerking van Saneille en Jeroen kijkt meneer weer uit naar de maaltijden. De logopedist voert het slikonderzoek uit en geeft hier advies over. Daarna evalueert hij regelmatig zijn adviezen met meneer en past deze zo nodig aan. Saneille volgt deze adviezen en overlegt met meneer Janssen Daalen over zijn wensen voor smakelijke maaltijden. Hierbij let ze erop dat deze voldoende voedingsstoffen bevatten en heeft ze aandacht voor variatie welke bovenal aansluit bij de wensen van de cliënt. Vervolgens overlegt ze met de zorgmedewerkers of en hoe deze wensen kunnen worden gerealiseerd. Logopedist Jeroen: “We overleggen regelmatig en zorgen dat we in dezelfde taal spreken richting de zorgmedewerkers en de organisatie.” 

Zorgmedewerkers met kennis, vaardigheden en creativiteit

Zorgmedewerkers maken zelf de maaltijden en tussendoortjes van cliënten met kauw- en slikproblemen in de juiste consistentie klaar. Om hun kennis up-to-date te houden, kunnen ze scholingen met workshops volgen. Na een e-learning volgen de deelnemers een training die bestaat uit theorie over slikproblemen, signalering en verantwoordelijkheden en praktische informatie over aangepaste voeding bij kauw- en slikproblemen.  Deel twee van de training is de kookworkshop. Zorgmedewerkers leren om diverse aangepaste gerechten en drankjes te maken in de voorgeschreven dikte/deeltjesgrootte, die lekker en voedzaam zijn, en er ook aantrekkelijk uitzien. De medewerkers zijn vaak verrast over de mogelijkheden en de recepten. Met enthousiasme passen ze deze toe in de praktijk om voor de cliënt een lekker en voedzame maaltijd te maken.

“Zo dragen we samen bij aan een waardevol leven voor de cliënt”, aldus Saneille.

Waardevol leven, voor diëtisten een belangrijk streven